መማር

አሰልጣኞች ስለ መማር ማወቅ ያለባቸው

ለማንኛውም መማር ማለት ምን ማለት ነው?

የመማር እና የዕድገት መንገዶችን ከማስተናገድዎ በፊት፣ እርስዎ እየተማሩ ያሉ አሰልጣኞች ስለመማር እና የመማር ሂደቶች አንዳንድ መሰረታዊ እውቀት እንዲኖራችሁ ያስፈልጋል።

የተለያዩ የትምህርት ደረጃዎች አሉ-

• እቅቀት
• ክህሎት
• ችሎታ
• ብቃት
• አስተሳሰብ ፤ እሴት
• ለራስ ያለ አመለካከት

ስለዚህ አለምን በእውቀት እንዴት ማወቅ እና መረዳት እንዳለብን ብቻ ሳይሆን እንዴት አድርገን መመላለስ እንዳለብን እና ተግዳሮቶቹን እንዴት መቋቋም እንደምንችል መማር አለብን።

እና ደግሞ ከራሳችን ጋር እና ከስሜታችን ጋር፣ ወይም ለራሳችን ምን ግቦች እንዳወጣን መማር አለብን። በእርግጥ ባህሪያትን እና ልምዶችን ስንፈጥር ወይም ስንጥል፤ ባህሪያችንን ወይም እምነታችንን ስንቀይር, ወዘተ የመማር ሂደት እንደቀጠለ ነው።

ታዲያ ሰው እንዴት ይማራል? ትምህርት እንዴት ይከናወናል?

መማር ድንገተኛ ነው ፤ የመጀመሪያው ደረጃ ጤነኛ ሰው በርግጥ በመጀመሪያ መማር ላይጠበቅበት ይችላል፤ ሆኖም የማናውቀው ሀይል እራሳችንን እንድንገልጥ ይረዳናል።ትንንሽ ልጆችን ከተመለከቱ ፤ ይህን በቀላሉ መረዳት ይችላሉ።

 ያለማቋረጥ እና በደስታ ይማራሉ!

ልጆች በራሳቸው፣ በነፃነት፣ በደስታ፣ በብርቱነት፣ በሙሉ ስሜታቸው እና ያለ ሽልማት ይማራሉ።

ቢሆንም፣ በወጣቶችና በጎልማሶች ዘንድ ይህ የመማር ጉጉት በጣም እየቀነሰ አልፎ ተርፎ እየቀነሰ ሲሄድ ይታያል።

እዚህ ላይ ጥያቄው ይነሳል፤ "የሚፈጠረው ምንድነው የመጀመሪያ የሕይወት ኃይላችን ይከስማል፤ ስለዚህ ይህ ኃይል እንደገና እንዲያብብ ምን መሰናክሎች እና እገዳዎች መወገድ አለባቸው ?
ወሳኙ እና ፍሬያማ ጥያቄው፡- "በትክክል ሰዎች እንዳይማሩ የሚከለክለው ምንድነው?"

መማር እንዴት ተግባራዊ ይሆናል?

በተግባር መማር

ብዙ የትምህርት እና የሥልጠና ተቋማት በእውቀት (ኮግኒቲቭ) ተለይተው ይታወቃሉ (= ከእውቀት ጋር የተያያዘ) እና ምክንያታዊ የመማር ግንዛቤ።  በዚህ ግንዛቤ መሰረት፣ የመማር ተግባር በዋናነት እውቀትን መቅሰም እና ማቆየት፣ መረጃን እና ቲዎሬቲካል (አእምሯዊ) አውዶችን ወይም ትርጓሜዎችን ያቀፈ ነው። በዚህ ግንዛቤ መሰረት መማር የንቃተ ህሊና መፈጠር እና መስፋፋት ተግባር ነው።ዛሬ ባለው የሙያ ትምህርት እና ስልጠና ግን ማወቅ ብቻ ሳይሆን መስራት መቻልም አስፈላጊ እየሆነ መጥቷል።

እውቀት በመንም መልኩ ወደ ተፈጥሮ ወደ ተጓዳኝ እርምጃ አይመራም!

በአዲስ ወይም በተቀየረ መንገድ ለመስራት አዲስ እውቀትን እና አስተሳሰብን መቀበል እና መለማመድ ብቻ በቂ አይደለም።.አንድን ነገር በተግባር መሥራትን መማር - ብስክሌት መንዳት፣ ደንበኛን ባማከለ መንገድ መምከር፣ ማህበራዊ ግጭቶችን መፍታት፣ ወዘተ - በቀላሉ “የማሰብ” ጉዳይ ብቻ አይደለም።

በመሥራት መማር ያስደንቃል፤ ማለትም አንድን ነገር ማድረግ መቻል፣ ያለ እውቀት መጀመሪያ ሳይማሩ። የብስክሌት መንዳት ምሳሌን ማየት እንችላለን። በአጠቃላይ በብስክሌት መንዳት የተካኑ ሰዎች ይህንን የተማሩት የብስክሌት ንድፈ ሃሳብ ሰለተማሩ አይደለም።
እንደነዚህ ያሉ ድርጊቶች በንቃተ-ህሊና እና በንድፈ-ሀሳባዊ እውቀት ከመዋሃድ በተለየ መንገድ ይገኛሉ። ይህ ማለት በፍፁም የኋለኛው ከመጠን በላይ ነው ማለት አይደለም።

ምናልባት ብስክሌት መንዳት የሚያውቁ አብዛኞቹ በቀላሉ በብስክሌት ላይ በመውጣት እና ያለ ምንም ቅድመ-ግምት በመሞከር ተምረዋል። ይህ ብዙ ጊዜ ወዲያውኑ አይሰራም፣ ጥቂት መውደቅ እና መላላጥ እና ጉልበቶች ሊወገዱ የማይችሉ ነገሮች ይሆናሉ፣ ሆኖም ግን በመጨረሻ ብስክሌም መንዳት ያስችለናል።

ትክክለኛውን ሚዛናዊ ስሜት ከማዳበራችን በፊት ብዙ ውድቀትን የሚከላከል የአዋቂ ሰው ደጋፊ እጅ ጠቃሚ ነበር - ነገር ግን እራሳችንን ያለ ንድፈ ሃሳብ ብቻ መማር ይኖርብናል።

ፔዳጎጂካል ፓራዶክስ

የተግባር ትምህርት መሰረታዊ ህግ፣ ማለትም በመስራት መማር፡-

" አንድ ሰው መጀመሪያ መማር የሚፈልገውን በድርጊቶችን ይማራል። ተግባርን ተማሪዎችን በሁኔታዎች ውስጥ በማድረግ ማስተማር ይቻላል"

የዲ ሾን ምርምር እና ሌሎችም ስለ መማር ፓራዶክሲካል ክስተት መሰረታዊ ግንዛቤዎችን ሰተዋል

•  የመማር ሂደቶች ስለ ሁኔታው አድልዎ የለሽ አቀራረብን ያሳያል።

•  ሁሌ የሚጀምረው በተቃውሞ ነው፣ አስገራሚ ነገሮች የመፈጠሩት ሰዎች ነገሮች ባሰቡበት የማይሄድ በመሆኑ ነው።

• መማር ከሁኔታዎች ጋር ውስጣዊ ስሜት ጋር ግጭትን ይጠይቃል፤ ማለትም እንቅስቃሴን ይጠይቃል፤ በሚሆነው ነገር አለመርካት እና ነገሮችን ዝም ብሎ አለመቀበልን ያካትታል።

• መማር ሁል ጊዜ የሙከራ ሂደት ነው።

• መማር ራስን ከማንፀባረቅ ፣ ራስን ከመተቸት እና ራስን ከመፈተሽ ጋር የተገናኘ እና ከመሠረታዊ የምርምር አመለካከት ጋር የተያያዘ ነው።

• ያለ ተደጋጋሚ ውድቀት ፣ያለ ስህተት እና አለመግባባት መማር አይቻልም።

• መማር መቆየትን፣ አለመደናቀፍን፣ መጽናትንና እስኪሰራ ድረስ መሞከርን ይጠይቃል።